Στις 17 Ιουλίου 1986 η Σοβιετική Ένωση νίκησε τη Γιουγκοσλαβία στο πιο απίθανο, τουλάχιστον μέχρι τότε, παιχνίδι στη μέχρι τότε ιστορία του μπάσκετ.
Χάνεται διαφορά εννέα πόντων, 50 δευτερόλεπτα πριν από τη λήξη; Σπάνια, αλλά χάνεται. Σαν σήμερα, 17 Ιουλίου του 1986, η Γιουγκοσλαβία κατάφερε και έχασε μία τέτοια διαφορά στον ημιτελικό του Μουντομπάσκετ με τη Σοβιετική Ένωση, στο πιο ιστορικό -αναμφίβολα- παιχνίδι στην ιστορία του θεσμού. Στο ματς-ορισμό της ομορφιάς του μπάσκετ και του πόσο απρόβλεπτο μπορεί να γίνει.
Διότι, ποιος μπορούσε να φανταστεί ότι θα έχασαν το ματς οι «πλάβι», όταν στα 50 δευτερόλεπτα πριν τη λήξη ο Ζόραν Τσούτουρα ευστόχησε σε δίποντο από πλάγια θέση, διαμορφώνοντας το 85-76; Ποιος μπορεί να κακολογήσει τον αείμνηστο, Φίλιππο Συρίγο, επειδή είπε εκείνη τη στιγμή ότι οι Γιουγκοσλάβοι δεν χάνουν πια την πρόκριση; Χρειάστηκε να συμβούν πολλά απίστευτα μαζί.
Απίστευτο δεν ήταν ότι στο καπάκι ο Άρβιντας Σαμπόνις μείωσε 85-79 με τρίποντο –είχε βάλει άλλα τρία στο ματς το «θαύμα της φύσης». Στα όρια του απίστευτου ήταν το λάθος που έκαναν οι Γιουγκοσλάβοι με την επαναφορά, δίνοντας την ευκαιρία στον Βαλέρι Τιχονένκο να σουτάρει ξανά για τρεις και να ευστοχήσει. Μέσα σε οκτώ δεύτερα, οι Σοβιετικοί είχαν μειώσει τη διαφορά στο τρίποντο (85-82)!
Σύμφωνα με τον κανονισμό της εποχής, η ομάδα που κέρδιζε φάουλ που δεν γινόταν πάνω σε σουτ, είχε το δικαίωμα να επιλέξει αν θα εκτελέσει «μία συν μία» βολές ή αν θα παίξει την μπάλα από το πλάι. Ο προπονητής της Γιουγκοσλαβίας, ο αξέχαστος Κρέζιμιρ Τσόσιτς, επέλεξε και τις δύο φορές που κέρδισε φάουλ η ομάδα του την επαναφορά, ποντάροντας προφανώς στις ικανότητες του άλλου πρόωρα χαμένου, του Ντράζεν Πέτροβιτς, να «ροκανίσει» τον χρόνο με την μπάλα στα χέρια. Στα 12.8, όμως, έγινε το μοιραίο λάθος, μια και δεν είχαν όλοι τις ίδιες ικανότητες με εκείνον με την μπάλα στα χέρια.
Στα 12.8 πριν τη λήξη, ο 18χρονος τότε, Βλάντε Ντίβατς, μπερδεύτηκε κι έκανε διπλή ντρίμπλα. Από το πουθενά σχεδόν, οι Σοβιετικοί είχαν μία τελευταία ευκαιρία για να στείλουν το ματς στην παράταση και όλοι εκείνη την ώρα ήξεραν ότι από τη στιγμή που οι Γιουγκοσλάβοι τους έκαναν το δώρο, δεν θα το άφηναν να πάει χαμένο. Ο θεός του μπάσκετ είχε αποφασίσει να ολοκληρωθεί η μεγάλη ανατροπή και ο Βάλντις Βάλτερς την ολοκλήρωσε με ένα ακόμα τρίποντο, πέντε δευτερόλεπτα πριν τη λήξη. Ήταν ο «άνθρωπος της τελευταίας στιγμής», όπως μας υπενθύμιζε ο Συρίγος από εκείνο κιόλας το βράδυ –και τα χρόνια που ακολούθησαν!
Ο Ντίβατς προσπάθησε να εξιλεωθεί, όταν πέτυχε το καλάθι με το οποίο έδωσε προβάδισμα 90-89 στους «πλάβι» στα μισά της παράτασης, κερδίζοντας και φάουλ από τον Τιχονένκο. Έχασε όμως την επιπλέον βολή και αυτοί οι πόντοι αποδείχθηκαν οι τελευταίοι της ομάδας τους στο ματς. Ακόμα και ο «ατσάλινος» Ντράζεν Πέτροβιτς, όμως, έχασε τη «μία συν μία» βολή που κέρδισε λίγο αργότερα. Το πέμπτο φάουλ του Ντίβατς στον Σαμπόνις, έδωσε τη δυνατότητα στον θηριώδη Λιθουανό να διαμορφώσει το 91-90, ενάμισι λεπτό πριν τη λήξη. Αυτό αποδείχθηκε και το τελικό σκορ, μια και οι αστοχίες, τα λάθη και τα χαμένα αμυντικά ριμπάουντ των Γιουγκοσλάβων δεν τους επέτρεψαν να διεκδικήσουν τη νίκη. Οι Σοβιετικοί ήταν στον τελικό, όπου έμελλε να χάσουν στις λεπτομέρειες το τρόπαιο από τις ΗΠΑ του κοντούλη, Τάιρον Μπογκς. Όσο για τους Γιουγκοσλάβους…
«Ήθελα να σταματήσω το μπάσκετ εκείνο το βράδυ», έχει εκμυστηρευθεί ο Ντίβατς για εκείνη τη μοιραία για τον ίδιο αναμέτρηση, η οποία ευτυχώς δεν επηρέασε τη συνέχεια της καριέρας του. Δεν έφταιγε, άλλωστε, μόνο αυτός για την ιστορική «αυτοκτονία». Ο Τσόσιτς τον στήριξε εμπράκτως την επομένη, όταν έβαλε στη βασική πεντάδα για τον μικρό τελικό με τη Βραζιλία. Η άνετη νίκη με 117-91 και το χάλκινο μετάλλιο, ήταν μία μικρή παρηγοριά…
Όσο κι αν δεν είναι ελκυστικό να παρακολουθήσεις ολόκληρο ένα παιχνίδι που διεξήχθη πριν από 32 χρόνια, πιστεύουμε ότι αξίζει τον κόπο να το κάνετε για αυτόν τον ημιτελικό. Ιδίως αν είστε νεότεροι και έχετε μόνο ακουστά τους παιχταράδες εκείνης της εποχής.
